آلودگی هوا یکی از اصلی ترین معضلات دنیای امروز است که سالانه باعث مرگ میلیون‌ها نفر و ایجاد بیماری‌های ریه و تنفسی در هزاران نفر می‌شود.

آلاینده‌ها در سراسر ایران و جهان وجود دارند اما مقدار آن‌ها در شهرهای صنعتی به حدی زیاد می‌شود که از حد مجاز نیز بالاتر می‌رود. پژوهشگران به این نتیجه رسیده‌اند که آلودگی هوا، تاثیر منفی روی هوش کودکان دارد.

همان طور که مستحضر هستید هیچ راه فراری از آلاینده‌ها وجود ندارد. شما مجبور به نفس کشیدن هستید؛ پس بی اختیار روزانه میلیون‌ها ماده سمی که باعث بیماری‌های تنفسی، عفونی و قلبی می‌شوند را به این طریق وارد ریه‌های خود می‌کنید. اغلب هیچ ماده‌ سمی به میزان کم و در مدت زمان کوتاه باعث آسیب رساندن به اندام بدن فرد نمی شوند بلکه این مواد و آلاینده‌ها به تدریج در طی سال‌ها زندگی در محیط‌های آلوده میزان ابتلا به بیماری‌های قلبی ریوی و... را به طور چشمگیری افزایش خواهند داد.

 تنها راه برای کاهش آلودگی و آلاینده‌های موجود در هوا در محیط زندگی، به کار گیری روش‌هایی برای بهبود گردش هوا در خانه می‌یاشد. روش‌های متعدد و موثری برای بهبود گردش هوا در خانه وجود دارند که در زیر به چند مورد از کاربردی ترین آن‌ها اشاره می‌کنیم:

نصب و فعال سازی سیستم‌های تهویه

یکی از توصیه‌های اصلی سازمان جهانی بهداشت در جهت بهبود گردش هوا در خانه و هر محیط بسته دیگری این است که افراد تهویه را جدی بگیرند. روشن بودن انواع سیستم‌ تهویه متبوع در مکان‌های بسته تا حد زیادی می‌تواند از شدت آلودگی هوا بکاهد.

باز کردن در‌ها و پنجره‌ها حداقل یک تا دو بار در روز راه دیگری برای تهویه هوای خانه است. البته باید توجه کنید هوا زیاد گرم و یا زیاد سرد نباشد زیرا در این صورت باعث سرماخوردگی و یا آزار ساکنان منزل خواهد شد. البته زمانی این کار را انجام دهید که هوای بیرون از هوای داخل خانه تمیزتر باشد‌.

در محیط‌های بسته، هوا علاوه بر گرد و غبار، دود و آلاینده‌ها حاوی گازهای حاصل از آشپزی، پاک کننده‌ها و... می‌باشد. به طور کلی هوای داخل محیط بسته حاوی هر کاری که در خانه انجام می‌شود می‌باشد؛ به همین دلیل اکثر اوقات محیط داخلی خانه آلوده تر از بیرون است که با روشن کردن هواکش‌ها، سیستم‌های تهویه و باز کردن در و پنجره‌ها هوای پاک‌تری در خانه به جریان خواهد افتاد.

تزئین محیط با گیاهان آپارتمانی

یکی از اصلی ترین راهکارهای بهبود گردش هوا در خانه، پرورش گل و گیاهان آپارتمانی است. همه گیاهان در صورتی که به درستی نگهداری شوند تا سالم و سرزنده بمانند باعث تصفیه هوا می‌شوند. بعضی از گیاهان مانند سانسوریا، نخل پروانه، پوتوس و... به طور اختصاصی دارای خاصیت سم زدایی هستند.

به طور مثال گیاه سانسوریا شب هنگام باعث حذف کربن دی اکسید از محیط می‌شود و میزان آلاینده‌های نیتروژن دی اکسید را تا حدودی کاهش می‌دهد. نخل پروانه نیز قابلیت بالایی در تصفیه هوا دارد.

گیاهان علاوه بر جذب مواد سمی از هوا، در زیباسازی محیط پیرامون نیز بسیار موثر هستند و باعث نشاط و شادابی می‌شوند.

عدم استعمال دخانیات در محیط‌های بسته

مضرات استعمال دخانیات مانند سیگار کشیدن، قلیان کشیدن و... در محیط‌های بسته بسیار بیش‌تر از محیط‌های باز می‌باشد.

دود حاصل از سوختن سیگار و تنباکو حاوی مواد مضر و آلاینده‌هایی است که وارد محیط می‌شوند‌. این مواد در محیط داخل خانه اثرات فاجعه باری را روی ریه‌ها و مغز افراد سیگاری و حتی غیر سیگاری می‌گذارد.

نوزادان و کودکان قربانیان اصلی مصرف دخانیات در خانه هستند. به همین دلیل توصیه می‌شود برای جلوگیری از ورود دود تنباکو به خانه از سیگار کشیدن در محیط‌های بسته تا حد امکان اجتناب کنید.

گریز از آلرژن‌ها

آلرژن‌ها مواد میکروسکوپی هستند که باعث ایجاد حساسیت در افراد و به خصوص در افراد مبتلا به آسم و یا تنگی نفس می‌شوند. آلرژن‌ برای هر فردی می‌تواند متفاوت باشد. بعضی از آلرژن‌ها مانند گرد و غبار و گرده گل و گیاه در بیش تر افراد حساسیت ایجاد می‌کنند.

برای کاهش گرد و غبار در خانه اقداماتی را می‌توان انجام داد: روتختی‌ها و روبالشتی‌ها را حداکثر هر یک ماه تعویض کنید، جلوی درب ورودی پادری قرار دهید، هر چند روز یک بار تمام خانه را گردگیری کنید و همچنین جاروبرقی کردن را در برنامه هفتگی خود قرار دهید.

وجود پادری و درآوردن کفش‌ها قبل از ورود به خانه تا 98.5 درصد باعث جلوگیری از ورود سرب به محیط منزل می‌شود. سرب اثرات زیان باری را در بدن افراد مختلف ایجاد می‌کند.

رطوبت بالا نیز یکی از مواردی است که در بعضی از افراد باعث آلرژی می‌شود زیرا رطوبت باعث رشد کپک‌ها و پراکندگی آن‌ها در هوا می‌شوند در نتیجه عفونت‌های تنفسی را برای افراد به دنبال خواهند داشت‌.

خوشبو کردن هوا با مواد طبیعی

قطعا تا به امروز برای شما پیش آمده است که قصد داشته باشید بوی نامطبوع ناشی از آشپزی کردن، فاضلاب و یا هر چیز دیگری را به کمک خوشبوکننده‌های مصنوعی از بین ببرید. این خوشبو کننده ها حاوی مواد آلی هستند که در ترکیب با هوا، سمی و سرطان زا می‌شوند و به این طریق اثرات زیان باری را روی سیستم تنفسی می‌گذارند.

اسپری‌ها، پاک کننده‌های سطوح و حتی ادکلن‌ها نیز به خودی خود در ترکیب با اکسیژن هوا مواد سمی فراری را آزاد می‌کنند.

برای رفع این مشکل، پژوهشگران توصیه می‌کنند از روش‌های سالم تر و همچنین ارزان تر مانند پاک کننده‌های بدون عطر و بو و خوشبو کننده‌های طبیعی مانند لیموترش و یا جوش شیرین استفاده کنید. لیموترش را می‌توانید برش دهید و در قسمت‌های مختلف خانه قرار دهید.

جوش شیرین را نیز می‌توانید در یک قابلمه کوچک آب جوش بجوشانید. این ماده فوق العاده علاوه بر خاصیت خوشبو کنندگی، تصفیه کننده قوی هوا نیز می‌باشد‌.

راهکارهای ساده اما موثر در بهبود گردش هوا در خانه

لوازم و وسایلی را در خانه‌ می‌توانید به کار ببرید که در ظاهر بسیار ساده به نظر می‌رسند اما نقش موثری را در بهبود کیفیت هوای منزل ایفا می‌کنند. شمع‌های موم زنبور عسل یکی از آن‌ها هستند که برخلاف شمع‌های پارافینی معمول موجود در بازار، هیچ ضرری برای ریه ندارند. شمع پارافیتی تولوئن، بنزن و... که همگی مضر هستند را آزاد می‌کنند در حالی‌که شمع‌های با موم زنبور عسل هم به صورت طبیعی هوا را تصفیه می‌کنند و هم سرعت سوختن آن‌ها بسیار پایین است.

لامپ‌های نمکی یکی دیگر از مواردی هستند که با جذب آلرژن‌ها، گردو غبار و آلودگی باعث تمیز شدن هوا می‌شوند.

روغن‌هایی مانند آویشن، پونه کوهی، رزماری و موارد مشابه باعث می‌شوند که ویروس‌ها، قارچ‌ها و باکتری‌ها از بین بروند و به این طریق احتمال بیمار شدن افراد کاهش خواهد یافت.